Afgański mudżahedin z okresu radzieckiej interwencji w Afganistanie (1979 – 1989) – rekonstrukcja

Jako że interesuję się m.in. kulturą i historią Afganistanu, chciałbym przedstawić coś, czym zajmuję się amatorsko od kilku lat, a mianowicie rekonstrukcją afgańskiego mudżahedina z okresu radzieckiej interwencji 1979-1989. Mam nadzieję, że ten projekt się Państwu spodoba i będę mógł w przyszłości zrobić takich więcej.

Mianem mudżahedina w krajach muzułmańskich określa się uczestnika zbrojnego ruchu religijnego, społecznego lub wyzwoleńczego. Ludzie ci walczyli m.in. z wojskami radzieckimi i siłami ówczesnego komunistycznego rządu Afganistanu o zachowanie własnej religii, kultury oraz wolności. Mudżahedinem mógł być każdy, niezależnie od stanu majątkowego lub społecznego. W Afganistanie opozycja antykomunistyczna nie była jednolita, tzn. poszczególne frakcje różniły się wyznawaną ideologią, czy wizją kraju po wojnie. Na tle tych różnic nieraz dochodziło do starć, również zbrojnych, pomiędzy ugrupowaniami.

Poniższa rekonstrukcja ma na celu odtworzenie wyglądu mudżahedina z północnych regionów kraju (m.in. z doliny Pandżisziru), gdzie toczono najbardziej zaciekłe walki, a sami powstańcy odnosili największe sukcesy. Ich wyposażenie pochodziło zarówno od pokonanych wojsk nieprzyjacielskich, jak i ze wsparcia zagranicznego (m.in. z USA, Chin, Iranu czy państw arabskich). Do odtworzenia afgańskiego mudżahedina wykorzystano elementy osprzętowania radzieckiego, zagranicznego, wojsk rządowych podległych Ludowo Demokratycznej Partii Afganistanu oraz ubiór tradycyjny.

Przód mudżahedina

Przód mudżahedina (c.d.)

Tył mudżahedina

  1. Pakol – tradycyjna okrągła czapka z miękkiej wełnianej tkaniny, z podwiniętym otokiem i płaskim denkiem. Noszona w Afganistanie i Pakistanie przez Tadżyków, Nuristańczyków i plemiona pasztuńskie;
  2. Patu – cienki koc wykonany z wielbłądziej wełny. Pełni funkcję ochrony przed zimnem czy wiatrem oraz jako dywanik modlitewny. W trakcie wojny służył też jako płachta maskująca;
  3. Karabin automatyczny AKM;
  4. Szalwar kamiz (lub Shalwar kameez) – typowy ubiór afgańskich kobiet i mężczyzn. Składa się z długiej tuniki sięgającej do kolan oraz szerokich spodni.
  5. Czeskie opinacze – butów tych używała armia rządowa Ludowo Demokratycznej Republiki Afganistanu. Spora część obuwia trafiała w ręce mudżahedinów poprzez zwycięskie starcia oraz masowe dezercje;
  6. Kopia bluzy mundurowej M65 – różne wersje amerykańskiego munduru M65 były najpopularniejszym rodzajem odzieży militarnej. Popularnie nazywane też „Pakistanką” ze względu na ich przemyt przez granicę afgańsko – pakistańską. Były również wykonywane lokalnie;
  7. Zdobiona kamizelka taktyczna Chicom Type 81 Chest Rig – kamizelka pozwalająca przenosić 4 magazynki do karabinu AK oraz 2 granaty. Jak można zauważyć, powstańcy lubili ozdabiać swoje elementy wyposażenia. Ciekawostką jest też to, że żołnierze radzieccy często nosili zdobyte chest rig’i, ponieważ okazały się bardziej ergonomiczne od regulaminowych pasoszelek;
  8. Pistolet TT33;
  9. Skórzana kabura do pistoletu TT33;
  10. Skórzany pas wz. 1946;
  11. Ładownica na 3 magazynki AK.

Linki do sesji zdjęciowych rekonstrukcyjnych:


  • Model: Michał Rozmarynowski
  • Fotograf: Mariusz Kozłowski

Bibliografia:
  1. Hosseini Khaled – Chłopiec z Latawcem, Warszawa, Albatros, 2020,
  2. Kruk Tomasz – Dramat Afganistanu: XX wiek, Warszawa, 2018,
  3. Słownik języka polskiego PWN: https://sjp.pwn.pl/,
  4. zdjęcia z epoki.
Podziel się tym tekstem ze znajomymi!